Prisustvo velikog broja nebodera u nekom gradu govori mnogo o samom tom gradu. Oni sa jedne strane mogu biti pokazatelji bogatstva, modernizacije ili jednostavno guste naseljenosti ali i biti kombinacija sva tri, u zavisnosti od toga sa kog apekta se posmatra. Praćenje trendova vezano za broj i veličinu nebodera u gradovima sprovode mnoge kompanije koje se bave istraživanjima a jedna od poznatih je Emporis koja obaveštava o temama vezanim za najnovije, najviše i najskuplje građevina na svetu. U nastavku članka možete saznati o tome koji su gradovi među najvišim na svetu. Tačnije lista pokazuje prvih 10 gradova sa najvećim brojem nebodera koje je definisala kompanija Emporis a odnosi se na zgrade koje imaju 100 ili više metara.
Ilustracija (preuzeto sa www.archdaily.com)
1. Hong Kong (1302)
Vertikalnost je u arhitektonskom smislu obeležje Hong Konga ali i apsolutna neophodnost.Geografski položaj Hong Konga je nagoveštavao još početkom 1900. godine da će on postati jedan od najgušće naseljenih urbanih centara na planeti. Realnost je takva da jednostavno ne postoji više prostora sa kojim bi se na drugačiji način raspolagalo. Poznat je po izvanrednim arhitektonskim delima kao što su zgrada Norman Fostera „HSBC building“ i „Bank of China Tower“ I.M. Peie, ali pored toga poznat je i po visokim zgradama i neboderima koji nisu zvučni po imenima već postoje isključivo iz razloga velike gustine stanovnika. Ukupno 1302 nebodera stvaraju urbanu sliku koja je postala kultna sama po sebi.
Oglas
2. Njujork (727)
Još jedan značajan „ostrvski arhitektonski slučaj“ jeste grad Njujork gde neboderi datiraju još s kraja 19. veka, kada su visoke zgrade migrirale na istok iz Čikaga. Nakon povećanja broja stanovnika tj. „populacionog buma“ započeta je potreba za izgradnjom prema gore. Posleratni ekonomski bum 1920-ih godina omogućio je izgradnju građevina viših nego ikada do tada. U ovom periodu izgrađene su „Chrysler Building“ i „Empire State Building“. Danas, je to grad u kome se nalazi najviša zgrada u SADu „One World Trade Center“.
3. Tokio (488)
Do 1963. godine, u Japanu je zakonom bila ograničena izgradnja objekata viših od 31 metra. Ubrzo nakon što je promenjen zakon „Kasumigaseki Building“ postao je prvi moderni neboder u zemlji. Nakon izgradnje „Kasumigaseki Building“ 1968. godine, Tokio je stalno povećavao broj svojih nebodera na godišnjem nivou, a vrhunac je bio period 1990-ih i 2000-ih kada je godišnje građeno nekoliko desetina novih projekata. Česti zemljotresi u Japanu iziskivali su strogi kodeks koji je zahtevao implementiranje sigurnosne infrastrukture, kao što su amortizeri, veliki temelji i baze koje mogu samostalno da se kreću nezavisno od drugih spratova u okviru projekta. Najviši neboderi u Tokiju su uglavnom stambeno-poslovne zgrade, sa izuzetkom „Tokyo Metropolitan Government Building“ koji je projekat Kenzō Tange, i ujedno je najviši u gradu a sagrađen je1991 godine.
4. Čikago (312)
Iako je sada pao na četvrto mesto, Čikago je nekada bio grad u kome se nalazio najviši neboder na svetu: desetospratnica delo William Le Baron Jenneya - „Home Insurance Building“ sagrađena 1884. godine. Zgrada je kasnije srušena i u gradu je donešena odluka da se zabrani izgradnja ovakvih nebodera, ali je kroz dalju istoriju ovo samo otvorilo put ka drugoj fazi u projektovanju nebodera. Tokom 1960-ih i 70-ih godina, „John Hancock Center“, „Willis Tower“ (bivši „Sears Tower“), i „IBM Building“ delo Mies van der Rohea postavili su temelje novoj arhitekturi u Čikagu baziranoj na međunarodnom stilu gradnje. Još jedan važan neboder u Čikagu iz istog perioda je i „Marina Bay Towers“ projekat Bertrand Goldberga, koji je u vreme kada je bio izgrađen 1964. godine bio najviši stambeni objekat u svetu.
5. Šangaj (296)
Šangaj je grad podeljen na dva dela koja deli reka Huangpu. Na istočnoj strani poznatoj pod nazivom Pudong, nalaze se najlegendarniji neboderi. Pre nekih tridesetak godina, Pudong je bio nevažan deo Šangaja prekriven poljoprivrednim zemljištem i niskim rastinjem u odnosu na njegpv drugi deo Puxi. Od kada je Kina doživela ekonomski bum, ovaj deo grada je postao finansijski centar, i zanimljiv po modernom životu i bogatstvu. Neboderi Pudonga, građeni od 90-ih pa nadalje su futuristički, a područje je zapanjujuća kolekcija svetlucavih stakala mega kula. Nedavno završena kula „Shanghai Tower“, projekat firme Gensler, je trenutno najviša zgrada u Kini, a druga najviša na svetu.
6. Dubai (286)
Još jedan grad koji je od nedavno postao brzo rasteći u vertikali je Dubai. On je bio mali pustinjski grad pre otkrića nafte i naknadnog stvaranja Ujedinjenih Arapskih Emirata 1971. godine. Čak je i 1990-ih godina, Dubai bio gotovo u potpunosti neprepoznatljiv posmatrano iz arhitektonskog ugla „zemlje snova“ kako je danas opisan. Kule u Dubaiju i urbanističko planiranje rezultat su ogromnog investiranja u nove tehnologije a njegova dva najpoznatija objekta su upravo dokaz toga. „Burj al Arab“ je offshore hotel od 320 metara, a „Burj Khalifa“ je najviša zgrada na svetu od 828 metara.
7. Šendžen (260)
Šendžen nije postojao pre nekoliko decenija. Na njegovom mestu je bilo malo ribarsko selo sve do 1980. godine, kada je postao prvo mesto u Kini sa oznakom „Special Economic Zone“ – što znači da su tu dozvoljena privatna preduzeća i strane investicije. Sada je glavni stub „Pearl River Delta“, jedno od najvećih proizvodnih čvorišta u zemlji, sa populacijom od 11 miliona ljudi. Priliv ljudi i preduzeća kreirali su sa jedne strane neophodnost za erupcijom nebodera a sa druge donošenje finansijskih stredstava koja su to i omogućila. Tako je nastao „Ping An Finance Center“ , četvrta najviša zgrada na svetu, koja je sada simbol grada.
8. Toronto (255)
„Toronto-Dominion Centre“ projekat Mies van der Rohea, čini skup od 6 modernističkih zgrada. Svaka je visoka 222 metra. To su zapravo bili prvi neboderi u Torontu izgrađeni 1967. godine. Decenijama nakon toga, visoki hoteli i poslovne zgrade izgrađene su u centru Toronta, a poslednjih deset godina došlo je do povećanja broja kondominijuma, čije je prisustvo kritikovano zbog suviše uniformnosti i otuđenja koje prosečan građanin dobija.
9. Guangdžou (245)
Kao i Šendžen, tako je i Guangzdžou još jedan „Pearl River Delta“ grad koji je doživio veliki arhitektonski razvoj usled rasta proizvodnje i ekonomije. Mnogi od njegovih novijih nebodera su grupisani u centru grada oko „Canton Tower“, gde se nalaze veliki trg i park. Veći deo ostatka grada je u stilu tradicionalne socijalističke arhitekture, gde stambene zgrade ispranih pastelnih boja ocrtavaju liniju ulica.
10. Singapur (232)
U vreme svoje nezavisnosti 1965. godine, Singapur je bio nerazvijena temlja sa vrlo malo infrastrukture. Ekonomski rast koji se desio 70-ih i 80-ih godina doneo je priliv modernih nebodera u međunarodnom stilu, a napredak je nastavljen i tokom 2000-ih. Po zakonu, u Singapuru zgrade ne smeju biti više od 280 metara, ali „Tanjong Pagar Centre“ koji je projektovala firma SOM je dobila posebnu dozvolu za gradnju. Ova zgrada je visoka 290 metara, i od tada do danas je najviša zgrada u zemlji. Druge dve najviše zgrade u Singapuru su „UOB Plaza“ i „One Raffles Place“, izgrađene 70-ih i 80-ih godina, respektivno.
