Ovi drevni gradovi vredni su pažnje, čak i potpuno napušteni i u ruševinama.... Gledajući u vrhove Anda koji se uzdižu iznad izgubljenog grada Inka i bujne doline koja se prostire ispod, lako je uvideti zbog čega je izabran za jedno od novih sedam svetskih čuda 2007. godine. Kada je u 15. veku nove ere peruanska oblast napuštena, ubrzo nakon invazije španskih konkvistadora na okolna mesta, grad je pao u ruševine sve do 1911. godine kada je američki naučnik naišao na ono što je od njega ostalo.
Istorije nekada slavnih metropola svake godine postaju sve izazovnije za putnike, pa tako Maču Pikču godišnje poseti preko milion turista, a statistike kažu da ta cifra svake godine raste za šest procenata. Turistima je na raspolaganju desetine izgubljenih gradova za istraživanje. U Meksiku je majanski grad Čičen Ica, u Joradnu Petra, u Kambodži Angkor i još mnogo drugih širom sveta.... Predstavljamo spisak top deset izgubljenih gradova prema oceni Morgana Brenana, autora sajta travel.yahoo.com i Forbsove liste.
Drevni grad Petra isklesan je u stenama foto: eviljohnius/flickr.com
1. PETRA
Država: Jordan
Civilizacija: Nabatejci
Nastanjen: Šesti vek pre nove ere
Ovaj ružičasto obojeni grad isklesan u stenama, zaradio je slavu na Zapadu zahvaljujući blokbasteru iz osamdesetih godina “Indijana Džouns i poslednji krstaški pohod”. U vreme antičkih vremena, Petra je bio glavni grad Nabatejaca, poznat upravo po građevinama uklesanim u stene. UNESKO je ovaj drevni izgubljeni grad uvrstio u svoju listu mesta koja se smatraju svetskom kulturnom baštinom 1985. godine. Od krstaških vremena, pa sve do 1812. nijedan Evropljanin nije bio u ovom jordanskom gradu. U Petri je danas sačuvano oko 800 građevina i žrtvenika.
Čičen Ica je proglašena za jedno od novih sedam svetskih čuda 2007. godine foto: Robert Veldwijk/flickr.com
2. ČIČEN ICA
Država: Meksiko
Civilizacija: Maje
Nastanjen: od 600. do 1000. godine nove ere
Čičen Ica (na lokalnom jeziku doslovno “Na izvoru naroda”) predstavlja veliko arheološko nalazište na Jukatanu u Meksiku iz doba majanske civilizacije. I Čičen Ica se nalazi na spisku Svetske baštine UNESKA, a 7. jula 2007. godine poneo je i titulu jednog od novih sedam svetskih čuda. Centrom Čičen Ice dominira velika stepenasta piramida, koju su Maje zvale hram Kukulkan, zatim je tu i Hram ratnika kojeg su Maje izgardile većeg u odnosu na original koji je poslužio kao uzor, a koji se nalazio u toltečkom centru Tula. U Čičen Ici je otkriveno i sedam terena za igranje gumenom loptom, od kojih jedno predstavlja najveće staro igralište srednje Amerike.
Grad Derinkuju sagrađen je na deset spratova pod zemljom foto: surrealpenguin/flickr.com
3. PODZEMNI GRAD DERINKUJU
Država: Turska
Civilizacija: najverovatnije Frigijci
Nastanjen: Od oko osmog veka pre nove ere do 10. veka nove ere
Napomena: Više o ovom gradu možete pročitati na portalu gradjevinarstvo.rs klikom na link dole
Ova podzemna mreža u Kapadokiji ima preko deset spratova i prostor koji može da primi 50.000 ljudi odjednom, plus stoku. Glasine kažu da je Derinkuju sagrađen kao skrovište kako bi se rani hrišćani sklonili od rimskog progona. Podzemni grad Derinkuju otkriven je tek 1963. godine, iako je njegovo ime sve vreme upućivalo na tajnu (derin kuyu - tur. duboki izvor), dok je za posetioce otvoren šest godina kasnije, 1969. godine. Derinkuju se spušta na dubinu od 85 metara, a za turističke posete otvoreni su delovi na samo prva dva nivoa (oko 10% površine), dok dublje u grad mogu sići samo arheolozi. U gradu su pronađeni i škola, crkva, ostave za čuvanje hrane itd.
I danas se spekuliše zbog čega je napušten Maču Pikču foto: guillenperez/flickr.com
4. MAČU PIKČU
Država: Peru
Civilizacija: Inke
Nastanjen: U 15. i 16. veku nove ere
Konkvistadori koji su dolazili iz Evrope doneli su male boginje (ili po drugoj teoriji sifilis) koje su zbrisale stanovnike kraljevske tvrđave zaboravljene u Andima. Ipak, smatra se da je izgubljeni grad Inka bio napušten i pre dolaska Španaca i da ga oni nisu pronašli - u stvari, grad je pronađen tek 1911. godine. Grad Maču Pikču opisuje i svedoči o vremenu veličanstvenog carstva Inka. Moćna vosjka Inka je nakon osvajanja teritorija sagradila kanale za navodnjavanje u vidu terasa i sisteme popločenih puteva, a građevinari su sagradili tvrđave, hramove i monumentalne kamene zgrade. Sedmog jula 2007. godine, Maču Pikču se priključio svetskim čudima modernog doba.
Angkor poseduje više od hiljadu hramova foto: cornstaruk/flickr.com
5. ANGKOR
Država: Kambodža
Civilizacija: Kmersko carstvo
Nastanjen: Od devetog do 15. veka nove ere
Više od hiljadu hramova, uključujući i Angkor Vat, nalazi se u ovoj dugogodišnjoj prestonici Kmerskog carstva. Grad je počeo da nazaduje nakon uspešnog napada osvajača koji su stigli sa prostora današnjeg Tajlanda. Angkor je jedan od najznačajnijih arheoloških lokaliteta u jugoistočnoj Aziji. Uz pomoć satelitskih fotografija, 2007. godine je ustanovljeno da je Angkor bio najveći predindustrijski grad na svetu, dok hram Angkor Vat, koji se prostire na površini od 2 kilometra kvadratna, predstavlja najveću versku građevinu na svetu. Angkor se nalazi pod zaštitom UNESKA kao deo njegove Svetske baštine.
Oko grada Kartagine uzdigla se najvažnija mediteranska pomorska sila foto: georgianakate/flickr.com
6. KARTAGINA
Država: Tunis
Civilizacija: Feničani
Nastanjen: Od 650. do 146. godine pre nove ere
Kartagina je antički grad koji se nalazio na severu Afrike, a koga su osnovali feničanski trgovci. Oko Kartagine se uzdiglo i istoimeno carstvo koje je predstavljalo najvažniju mediteransku pomorsku silu do Punskih ratova. Kartagina je imala najnapredniju luku svoga doba - Koton Kartage. Nakon tri Punska rata, Kartagina je poslednji put napadnuta 149. godine pre nove ere, a tri godine kasnije pobeđena i porobljena. Kartaginjani su prodati kao robovi, grad razrušen, a zemlja preorana i posuta morskom soli, da ne bi uspevala vegetacija. U drugoj polovini 20. veka, prilikom građevinskih radova na palati predsednika Habiba Burgibe, otkrivene su ruševine Kartagine, koje se danas koriste kao turistička atrakcija.
Ceo grad Pompeja pretvoren je erupcijom Vezuva u mumiju od pepela foto: S J Pinkney/flickr.com
7. POMPEJA
Država: Italija
Civilizacija: Rimsko carstvo
Nastanjen: Od sedmog/šestog veka pre nove ere do 79. godine nove ere
Pompeja je predstavljala kulturni centar i odmaralište za rimsko visoko društvo dok 79. godine nije uništena erupcijom vulkana Vezuv. Debeli sloj pepela, skoro 6 metara, zatrpao je grad i on je bio zaboravljen sve do 1748. godine kada je ponovo otkriven. Arheološkim istraživanjima tokom 18. veka iskopan je veći deo grada, uključujući forume, hramove, pozorišta, kupatila i veliki broj kuća. Danas nam Pompeja nudi jedinstven pogled na život u prvom veku i dokaze koliko je grad bio živahan. Pompeja je bila inspiracija i za roman, film, englesku TV seriju, kao i sliku “Poslednji dani Pompeja”, slikara Karla Brula.
Aleksandar Veliki jedan je od "krivaca" za propast drevnog Memfisa foto: Ankur P/flickr.com
8. MEMFIS
Država: Egipat
Civilizacija: drevni Egipćani
Nastanjen: od trećeg milenijuma pre nove ere do sedmog veka nove ere
Smešten u delti Nila, Memfis je vekovima predstavljao centar trgovine, religije i kraljevstva. Strane invazije, uključujući i jednu Aleksandra Velikog, dovele su do propasti Memfisa. Drevno egipatsko ime Memfisa bilo je Ineb Heđ (Bele zidine). Današnje ruševine Memfisa nalaze se na oko 19 kilometara južno od Kaira na zapadnoj obali Nila. Tu se nalaze ostaci hrama bogova Ptah i Apisa, a na nalazištu je iskopano i nekoliko statua, uključujući dve koje su visoke četiri metra i napravljene od alabastera. Statue prikazuju lik Ramzesa II.
Teotiuakan je dom najvećih piramida predkolumbovske Amerike foto: quapan/flickr.com
9. TEOTIUAKAN
Država: Meksiko
Civilizacija: Najverovatnije Totonaci
Nastanjen: Od 100. godine pre nove ere do sedmog-osmog veka nove ere
Ovaj grad, čiji su osnivači i dalje misteriozni, je dom nekih od najvećih piramida u američko vreme pre Kolumba. To je inspirisalo i nekoliko velikih imperija kakve su bili Zapoteci i Maje. Ime su mu dali Asteci vekovima nakon pada grada, a originalno ime nije poznato. Grad je bio centar uticajne kulture i u vrhuncu svoje moći je imao oko 150.000 stanovnika. U Teotiuakanu je i piramida Sunca, koja je bila druga po veličini u Americi. Prva teorija nestanka grada vezana je za pljačku u kojoj je grad spaljen najverovatnije tokom invazije Tolteka 700. godine nove ere, zatim je novija hipoteza pokazala da je požar najverovatnije nastao usled nemira i pobude protiv bogatih kojima su spaljivane kuće, da bi se u poslednje vreme opadanje moći povezalo sa sušom i klimatskim promenama od 535. do 536. godine nove ere.
Džamija u Bageratu sagrađena je na 60 stubova foto: John Pavelka/flickr.com
10. GRAD-DŽAMIJA BAGERAT
Država: Bangladeš
Civilizacija: Kan Džahan Ali
Nastanjen: 15. vek nove ere
Grad je prvobitno bio poznat kao Kalifatabad kojeg je osnovao turski general. Sadrži preko 50 islamskih spomenika i džamiju poznatu kao "Džamija na šezdeset stubova" , koja je konstruisana sa 60 stubova i 80 kupola. Osnovao ju je Kan Džahan Ali, muslimanski svetac i lokalni vladar Bagerata tokom 15. veka nove ere. Najviše je ukrašena terakotama i opekom. Skoro 50 spomenika grada-džamije je uvršteno u svetsku baštinu UNESKA, kao i ceo grad, jedno od tri mesta Bangladeša koja se nalaze na ovom spisku. Ovaj grad, kao i prethodnih devet, nalazi se i na Forbsovoj listi 15 izgubljenih gradova.
Linkovi:
