Naučnici pokušavaju da pronađu način za smanjenje visoke emisije ugljen-dioksida koja nastaje proizvodnjom cementa i cigli. Na putu ka dekarbonizaciji neophodno je pronaći građevinske materijale koji manje zagađuju okolinu jer je građevinska industrija zaslužna za veliki procenat emisije gasova staklene bašte.
K-Briq (Foto: Kenoteq)
Tehnički univerzitet u Drezdenu i arhitektonska firma Henn iz Nemačke izgradili su prvu zgradu na svetu u kojoj je korišćen "karbonski beton" koji je ojačan ugljeničnim vlaknim aumesto čelikom. Prema navodima kompanije Henn, ugljenična vlakna su četiri puta lakša od čelika, ali su šest puta jača.
Ostale metode za jačanje betona su takođe u razvoju. Značaj je rad Rensselaer Politehničkog Instituta u SAD na razvoju armature od prirodnih vlakana kao što su konoplja i lan, povezani plastikom. Osim što su ovakve armaturne šipke ekološki prihvatljivije od čelične armature, one predstavljaju i skladište ugljen-dioksida.
Oglas
U Nemačkoj je testiran biougalj, sličan uglju i bogat ugljenikom, kao još jedan materijal koji skladišti ugljenik, a ulazi u sastav spoljašnjih obloga zgrada. U Velikoj Britaniji, Cambridge Carbon Capture pravi lagane cigle tako što kroz suspenziju magnezijum oksida propušta vazduh. Ugljen-dioksid iz vazduha kombinovan sa magnezijum oksidom stvara magnezijum karbonat. Na ovaj način se uklanjanja ugljen-dioksida iz atmosfere.
Kenoteq, kompanija iz Škotske nastala iz Heriot-Watt univerziteta, ima cilj da smanji emisije ugljen-dioksida proizvodnjom cigli od recikliranih materijala kao što su gipsane ploče, kamen, cigla, malter i šut.
Njihov K-Briq ima 5% manje ugljenika u odnosu na standardne cigle, ali se po karakteristikama ne razlikuje od njih. Glavna prednost jeste činjenica da je napravljen od recikliranih materijala, a građevinski otpad čini oko 40 procenata ukupnog svetskog otpada.
Cigle su dostupne u različitim bojama. Trenutno se koriste za unutrašnje radove, a očekuje se i dobijanje sertifikata za spoljne primene u Velikoj Britaniji, Evropi i SAD.
Armatura od konoplje je jeftinija od čelične i bolja za životnu sredinu (Foto: RPI)
Još jedan primer reciklaže je projekat istraživača sa Univerziteta u Kembridžu koji upotrebljavaju korišćeni cement umesto krečnog fluksa u električnim lučnim pećima kojima se reciklira čelik. Korišćeni cement se na kraju procesa može reciklirati u beton.
Pored novih visokotehnoloških metoda za izgradnju, ulažu se napori da se oživi stara tehnologija. Tako profesor Steve Goodhew, sa Univerziteta u Plimutu u Velikoj Britaniji, vodi projekat CobBauge, u kome se na novi način koristi čerpić, tradicionalni građevinski materijal napravljen od zemlje, slame, vode i kreča. Namera mu je da materijalu da izolacione osobine potrebne za moderne građevinske propise.
Goodhew navodi da ljudi koji žive u ovakvim građevinama tvrde da je materijal topao zimi i hladan leti. Tokom testiranja na dve demonstracione zgrade u Normandiji i u kampusu univerziteta, postavljen je sloj čerpića sa oko 2,5 procenta slame za strukturalnu podršku i sloj lake zemlje (mešavine zemlje i unutrašnjeg dela stabljike konoplje) radi regulacije toplote. Istraživači navode da je ugrađeni ugljenik u zgradama napravljenim od čerpića znatno manji nego u standardnim.
Tradicionalna upotreba čerpića je prisutna na Bliskom Istoku. Profesor Goodhew je objasnio da su u Jemenu neke zgrade sa Uneskove liste svetske baštine, visoke do sedam spratova, napravljene od ovog materijala. Pravljene su od tankih, na suncu sušenih blokova spojenih zemljanim malterom i završene krečnim malterom.
Goodhew je napomenuo da jedini problem sa čerpićem jeste što zidovi moraju biti deblji i u Jemenu je to slučaj. Kako zgrade postaju više, zidovi se stanjuju kako bi se održao kapacitet nosivosti. Zato ovaj materijal nije pogodan za veoma visoke zgrade, ali je dobar za niskogradnju u područjima bogatim glinom. Pravilno izgrađene i održavane zgrade od čerpića mogu trajati koliko i standardne zidane konstrukcije, a primera iz 16. veka ima i u jugozapadnoj Engleske.
