Pet fabrika za reciklažu građevinskog otpada u Srbiji do 2027. godine

Srbija će do kraja 2027. godine dobiti pet postrojenja za preradu građevinskog otpada, čime će uspostaviti sistem za upravljanje ovim rastućim problemom, najavljuje Mira Radenović Bojić, državna sekretarka Ministarstva za evropske integracije.

Ilustracija (Foto: Pixabay)

Ona je za Bloomberg Adriju navela da će postrojenja biti smeštena u Subotici, Užicu i Valjevu, kao i sremsko-mačvanskom i pirotskom regionu. Projekat, vredan 7,5 miliona evra, podržava Evropska unija donacijom od 5,5 miliona evra.

Pored ovih postrojenja, u Novom Sadu, Nišu, Valjevu, Somboru, Smederevu, Inđiji i Kragujevcu će sledeće godine biti uvedene mobilne drobilice za obradu građevinskog materijala. Prema procenama Ministarstva za zaštitu životne sredine, u ovim gradovima godišnje nastaje između 24.000 i 52.000 tona otpada.

Radenović Bojić ističe da će ovi projekti omogućiti da otpad kao što su šljunak, beton i dotrajala drvna građa ne završavaju na divljim deponijama, već budu prerađeni u nove građevinske materijale.

Po njenim rečima, oko 75% građevinskog otpada čini iskopna zemlja koja se nakon reciklaže može koristiti za prekrivanje deponija i atarskih puteva, dok ostatak uključuje šut, beton i drvo.

Takođe, beton dobijen reciklažom može se koristiti u proizvodnji cementa, kao i u asfaltiranju, čime se Srbija usklađuje sa evropskom praksom korišćenja recikliranih materijala u cementnoj industriji, koja doprinosi smanjenju emisije ugljen-dioksida.

Dimitrije Knjeginjić, direktor cementare Lafarge u Srbiji, izjavio je za Bloomberg Adriju da dekarbonizacija industrije počiva na tri stuba: prilagođavanju portfolija proizvoda, cirkularnoj ekonomiji i korišćenju građevinskog otpada kao sirovine. On ističe da u ekološki razvijenim zemljama  postoje objekti izrađeni u potpunosti od recikliranog građevinskog materijala.

U Srbiji, građevinski otpad čini više od 75% ukupnog otpada, sa godišnjom količinom od oko 100 miliona tona, prema podacima Srpske asocijacije za rušenje, dekontaminaciju i reciklažu.

Ekspanzija gradnje i infrastrukturni projekti doprinose velikim količinama otpada koji često završava na nelegalnim deponijama, iako je veliki deo tog materijala moguće reciklirati.

Namera je da se do 2030. reciklira 40% građevinskog otpada u Srbiji, dok se u pojedinim evropskim zemljama već reciklira čak 90% građevinskog otpada.

Kako Bloomberg Adrija podseća, Vlada Srbije je usvojila Uredbu kojom se po prvi put reguliše upravljanje građevinskim otpadom.

Prema novim propisima, investitori moraju unapred planirati količinu i vrstu otpada koji će nastati tokom gradnje, kao i načine za njegovo zbrinjavanje, bez čega ne mogu da dobiju građevinsku dozvolu. Za dobijanje upotrebne dozvole, neophodan je dokaz da je otpad zbrinut u skladu sa zakonom.