Međunarodni arhitektonski biro „Foster + Partners“, sa sedištem u Londonu, projektovao je neke prilično impresivne strukture tokom proteklih nekoliko godina, uključujući svemirsku luku kompanije „Virgin Galactic“, sedište kompanije „Apple“ nalik svemirskom brodu, i Kuvajtski međunarodni aerodrom. Nedavno je, međutim, biro najavio svoje učešće u projektu koji je znatno ambiciozniji od svih ovih pomenutih. Kao deo konzorcijuma koji je formiran od strane Evropske svemirske agencije (ESA – European Space Agency), arhitektonski biro „Foster + Partners“ istražuje mogućnost 3D štampanja lunarne baze za astronaute.
Imajući u vidu koliko bi nezgodno i skupo bilo transportovati građevinski materijal sa planete Zemlje na Mesec, svakako izgleda kao da bi više smisla bilo izgraditi lunarnu strukturu korišćenjem zemljišta, poznato kao rigolit, koje je već prisutno na Mesecu. Projekat ima za cilj razvijanje metoda koje rade upravo to – korišćenje 3D štampača kojim upravlja robot koji bi od rigolita gradio strukture.
Imajući to u vidu, unutrašnja kupolasta struktura baze za četvoro astronauta bi se proizvela na Zemlji, i bila bi poslata na Mesec presavijena u cevnom modulu u okviru rakete. Kada taj modul stigne na lokaciju gradilišta u blizini južnog pola Meseca – gde je skoro stalno prisutna sunčeva svetlost, i samim tim gde vladaju manje ozbiljniji vremenski uslovi – kupola će biti naduvana, postepeno se šireći iz cevnog modula.
Jednom kada je kupola u potpunosti naduvana, 3D štampač će se koristiti da je pokrije sa uzastopnim slojevima materijala na bazi rigolita. Ta supstanca bi formirala zaštitni oklop nalik kamenu, štiteći astronaute od stvari poput meteorita, gama zračenja i drastičnih kolebanja u temperaturi.
Koristeći već postojeći 3D štampač velikih razmera „D-Shape“ (o kome smo već pisali u magazinu Build), blok građevinskog materijala od 1,5 tone je već izgrađen od mešavine simuliranog rigolita (zapravo zemaljske bazaltne stene), magnezijum oksida i vezivne soli. Ostali partneri u konzorcijumu, italijanska firma za istraživanje svemira „Alta SpA“ i Univerzitet „Scuola Superiore Sant’Anna“ iz Pize, sproveli su eksperimente 3D štampanja u vakuumskoj komori, kako bi simulirali uslove na Mesecu. Ono što su utvrdili jeste da je to zaista moguće ostvariti, iako faktori kao što je kontrola lunarne prašine i dalje ostaju da se reše.
„3D štampanje nudi potencijalna sredstva olakšavanja lunarnog naseljavanja sa smanjenom logistikom sa planete Zemlje“, izjavio je Skot Hovland (Scott Hovland) iz Evropske svemirske agencije. „Nove mogućnosti koje ovo istraživanje otvara zatim mogu biti razmatrane od strane međunarodnih svemirskih agencija kao deo tekućeg razvoja zajedničke strategije istraživanja svemira.“
Uz napredak tehnologije pojavili su se i nove metode projektovanja i gradnje objekata na planeti Zemlji. Ono što svakako predstavlja uzbudljivi momenat jeste upotreba tih tehnologija u budućem pohodu na nove svetove. Kako tehnologija evoluira, tako i arhitektura evoluira, a sa njima se otvaraju nove mogućnosti koje su do juče bile deo zamisli pisaca naučne fantastike.