Kako kontraverze oko njegovog korišćenja rastu, vinil i polivinil hlorid se i dalje široko koriste u građevinarstvu. Odakle on dolazi i gde on završava?
Vinil je najsvestranija i široko rasprostranjena plastika u građevinskoj industriji. Tokom 1950-ih i 60-ih, proizvođači su počeli da masovno proizvode građevinske komponente od vinila, ili polivinil hlorida (PVC), proširivajući upotrebu materijala razvijenog 1920-ih godina, poznatog pod nazivom lažna guma. Danas se proizvode milioni kilograma i metara vinil cevi u svakoj veličini i obliku, kao i vinil obloge, prozori, ograde, šipke i premazi za žice.
Oko tri procenata vinila se pretvori u krovne materijale. Kako bismo videli kako vinil postaje materijal za građevinsku industriju, proćićemo kroz proizvodni proces vinil krovnih membrana u fabrici Sika Sarnafil. Proizvodni proces u fabrici započinje sa praškastom vinil smolom, a završava se, nakon puno valjaka kasnije, sa urednim pakovanjima od 200kg mekanih ali čvrstih krovnih obloga koje su upakovane oko 3 metara duge kartonske cevi.
Zbog hemijskog porekla vinila - on se sastoji od oko 57 odsto hlora, koja je uzeta iz soli, i 43 procenata etilena, derivata prirodnog gasa ili nafte - oko njegove upotrebe u građevinarstvu (kao i kod igračaka i potrošačkih proizvoda) se žestoko raspravlja. Ekološka grpa Grenpis naziva PVC "najveći ekološko štetan materijal od sve plastike". Neprofitna organizacija Healthy Building Network navodi brojne toksične materije koje se koriste pri proizvodnji PVC-a (hlor, posebno) kao razlog za uklanjanje materijala iz građevina, i iz proizvodnje, u potpunosti.
Oglas
Vinil institut (Vinyl Institute), pored ostalih u industriji plastike, smatra da je sadržaj hlora u PVC-u plus, jer to znači da manje od polovine materijala dolazi iz fosilnih goriva. Trgovačke grupe tvrde da za proizvodnju PVC-a treba mnogo manje energije nego za uobičajene plastike i aluminijum za potrebe građevinske industrije, da ima dugački životni vek i da se može reciklirati.
PVC cevi, posebno, nude manji otpor protoka vode od ostalih vrsta cevi, zahtevajući manje energije za pumpanje. Sika vinil krovne membrane su bele sa spoljašnje strane, što im omogućava da reflektuju solarnu toplotu i održavaju zgrade hladnijim od krovova tamnih boja. Federalna studija u Sjedinjenim Američkim Državama pokazala je da postavka "hladnog" krova od belog vinila može da smanji potrebu za klimatizacijom u vršnim periodima do 14 posto, tokom celog dana za 11 posto.
Ipak, eksperti za održivi dizajn drže vinil pod intenzivnim nadzorom. Ranije u ovoj deceniji, Savet zelene gradnje Sjedinjenih Američkih Država (USGBC - U.S. Green Building Council) sazvao je poseban panel stručnjaka kako bi rešili pitanje stvaranja kredita u sbom LEED sertifikacionom programu koji bi nagradio izbegavanje korišćenja PVC proizvoda u građevinarstvu.
Nakon nekoliko godina istraživanja i sakupljanja podataka, panel je odlučio da ne pruži podršku takvom kreditu. Umesto toga, njegov konačan izveštaj sugeriše da svi materijali, uključujući i PVC, trebaju biti mnogo više temeljno analizirani u pogledu njihove održivosti u kontekstu praktičnih alternativa i veći fokus na kraj njihovog životnog ciklusa, gde bi mogli da završe, na primer, na deponijama ili u spalionicama.
Što se samog PVC-a tiče, panel je zaključio da formalno obeshrabrivanje upotrebe nekih PVC proizvoda, kao što su prozori ili cevi, može dovesti do toga da projektanti koriste proizvode koji su, u celosti, više štetni po zdravlje ljudi ili okruženje.
Iako je panel o PVC-u ostavio status ovog materijala nepromenjenim u okviru sistema rejtinga, slučaj vinila nije zatvoren unutar Saveta zelene gradnje SAD-a. Zdravstveni odbor Saveta je skoro predložio da LEED sistem obeshrabri upotrebu materijala koji uključuju supstance poznate kao uporni organski zagađivači, koji bi isključi materijale koji zahtevaju upotrebu halogenih jedinjenja i, samim tim, upotrebu PVC-a.
"Ne možete da napravite PVC bez halogenih jedinjenja", kaže Skot Horst, šef odbora istraživačkog panela o PVC-u i šef upravnog odbora LEED programa Saveta zelene gradnje SAD-a. "Stvarni problem je gotovo uvek povezan sa molekulom hlora", koji ima potencijal da stvori diokside kada se sagoreva na niskim temperaturama. Odlaganje, kako on kaže, jeste ključno pitanje.
"Svi materijali imaju neku vrstu uticaja", kaže Horst. "Smanjenjem uticaja na jedan način, možete povećati uticaj na neki drugi način. Postoje kompromisi za svaku odluku koju ste doneli." Vinil je veoma komplikovan materijal, ultimativna sintetika, a trenutna debata koja okružuje njegovu upotrebu ništa manje nego veliku delikatnost koja je potrebna pri procenjivanju uticaja nekog materijala i pogodnosti kada je analiza temeljna.
