Grad Tuskalosa (Tuscaloosa) je nekada bio glavni grad Alabame (savezna država Sjedinjenih Američkih Država), a sada njegovi regionalni značaj dolazi od vodećeg državnog univerziteta. I iako se smisao projekta kampusa daleko udaljio od njegovo osnivanja 1828. godine (Univerzitet u Alabami je projektovan po uzoru na Univerzitet Virdžinije Tomasa Džefersona), arhitektonski biro iz Čikaga, HBRA Architecs, su obnovili i oživeli klasični objekat druge lokalno značajne građanske strukture, novi Savezni sud u Tuskalosi.
Nova zgrada od 11.800 metara kvadratnih je deo programa Generalne administracije SAD-a (GSA - U.S. General Services Administration) i američki savezni sudija Skot Kogler (Scott Coogler) - koji je obavljao ulogu defakto klijenta - je bio veoma jasan po pitanju ciljeva ovog projekta vrednog 47,8 miliona dolara.
Objekat mora da izgleda kao sudnica tipična za južne držabe - što znači da su stubovi, stepenice i cigla bile obavezne. "Ovo nije moja prva sudnica", kaže Kogler. "Ljudi moraju da imaju osećaj da ulaze na mesto pravde, a ne u poslovnu zgradu."
To izgleda kao jednostavan recept, ali ovaj program se ispostavio složenijim. Objekat ima više stanara, uključujući i američki okružni sud, stečajni sud (od kojih oboje zahtevaju odvojene sudnice i pomoćne prostore), kancelarije za uslovne otpuste, kancelariju maršalske službe, prostore za prvobranilaštvo, zatim za GSA, kongresne kancelarije, upravu socijalnog osiguranja i prostor za Federalni istražni biro (FBI).
"Postojala su određena očekivanja da zgrada ima jasan i nedvosmislen odnos prema klasičnoj arhitekturi", kaže Aric Lašer (Aric Lasher), direktor projektovanja u birou HBRA. Specifičan model detalja na pročelju objekta je grčki hram Zevsa u Nimeji. "Karl Fridrih Šinkel, Piter Behrens i Mis van der Roe su se divili njemu", kaže Lašer -imenujući trojcu arhitekata koji su se bavili veoma različitim vidovima estetskte proizvodnje u 19. i 20. veku.
Taj hram obuhvata tri osnovna principa, od koji su dva iskorišćena za projekat Saveznog suda. Dorski stil je primenjen na centralnom ulazu, dok je jonski korišćen u obliku pilastra na krilima objekta. Stubovi u enterijeru su odrađeni prema jonskom stilu korišćenom u Erehteionu u Atini.
Iako su grčke forme tipične za mnoge savezne zgrade od osnivanja SAD-a, postoje određeni praktični razlozi za korišćenje grčkih, a ne rimskih presedana na ovom konkretnom objektu. "Kruta modularnost grčkog klasicizma se nameće modernom planiranju prostora", kaže Lašer. "I projektni program GSA je bio veoma precizan." U cilju ispunjenja ovih zahteva, zgrada je zasnovana na matrici od 60 santimetara.
Zgrada je organizovana oko centralnog atrijuma visokog dvaipo sprata, koji polovi objekat u istočno i zapadno krilo. Raspored korisnika je jasan. Javne stepenice na svakoj strani ulaza daju brzi pristup kancelarijama sudija i senatora, dok centralno raspoređeni liftovi i duple stepenice vode do sudnica i drugih kancelarija na drugom spratu.
Atrijum dužine od 50 metara je relativno uzak na prvom spratu - samo oko 3,3 metara širine - ali se posle proširuje na 10 metara. Na drugom spratu zgrade klasicizam se zaista primećuje - sa jonskim stubovima koji dele prostore i 16 panela sa slikama koje pričaju priče o lokalnoj istoriji.
"Sudnica je 'standardna'; prostor je podeljen zakonom, ali kvalitet isijava. Prostor je prikladno lep i nije preterano naglašen", kaže Kogler. Unutrašnjost sudnica je obložena tamnim, ali topli, vudenim panelima.
Ako postoji jedna slabost u projektu, to je dominacija javnog prostora na drugom spratu u odnosu na prvi sprat. Centralni prostor na prizemnom nivou je relativno dug i uzak - ne mnogo više nego pristojnog hodnika koji je otvoren velikom prostoru iznad.
Iako postoji tri široka, graciozna stepeništa koja omogućavaju pristup prostoru iznad, mnogi korisnici zgrada posećuju kancelarije i uprave u prizemlju i nemaju potrebu da se penju gore i vide jedinstven protor u objektu.
Ovo je jedini javni objekat koji pretenduje, i dobija, veliki građanski gest za grad Tuskalosu. "Čuo sam arhitekte kako kažu da se morate menjati sa vremenom", kaže Kogler. "Ova zgrada je izgrađena sa drugačijom tehnologijom od one u 1920-tim, ali to je stil saveznih sudnica. To nije raketni brod - to bi bila poslovna zgrada."
Više o projektu:
Ime: Tuscaloosa Federal Building and Courthouse, Tuscaloosa, Ala.
Investitor: U.S. General Services Administration, Region 4
Arhitektura: HBRA Architects
Mašinske instalacije: MW/Davis Dumas & Associates
Konstrukcija: MBA Engineers i LBYD
Izvođač: KBR Building Group and Harrison Construction joint venture
Linkovi:
Povezani tekstovi sa portala Gradjevinarstvo.rs: