Južno od Tripolija, na površini od 10.000 hektara, danas leže ruševine 15 nedovršenih betonskih konstrukcija koje su jednog dana trebale biti najveći sajmski i konferencijski centar regije – Rachid Karami International Fair. Centar je osmišljen u vreme kada je Liban bio ogledni primer uspešne države na Bliskom istoku sa arhitektonskim konceptom Oskara Nimajera (Oscar Niemeyer) iz 1963. godine, koji je želeo da naglasi modernu viziju razvoja države sa kojom bi se ona afirmisala na globalnoj skali.
Prvi veliki Nimejerov projekt nakon Brazilije, baziran na istim postavkama modernističkog urbanizma i estetike, svedok je međunarodne afirmacije ovog stila i njegovog lokalnog prilagođavanja. Međutim, 1975. godine izbio je građanski rat u Libanu i svi radovi na ovom kompleksnom projektu su bili obustavljeni. Za vreme rata pojedini objekti su korišćeni kao skladišta oružja, heliodromi i u druge ratne svrhe. Danas je zona napuštena i koriste je jedino deca kao svoje igralište.
Iako je ovaj centar 2006. godine bio na listi The Watch Svetskog fonda spomenika (WMF) kojoj je cilj da ukaže na ugroženo svetsko kulturno nasleđe, zbog velikih troškova obnavljanja i rekonstrukcije ovih nedovršenih modernističkih zdanja, slabe su mogućnosti da će ovaj ambiciozni projekat ikada biti konzervisan ili završen.
U takav prostorni ambijent ušao je Knut Asdam, video umetnik iz Osla, i naišao na tajanstvene i jezovite ruševine jedne nikada realizovane utopije. Film pod nazivom Tripoli iz 2010. godine delom je dokumentarac o arhitekturi, a delom fragmentirana drama koja prenosi mnogostruka i nedorečena značenja ovog lokaliteta. Evocirajući tugu, usamljenost, znatiželju pa i slobodu, kroz sačuvane ruševine iz naše neposredne istorije, autor u filmu prikazuje traumu novije političke istorije koja je taj prostor i arhitekturu stvorila, ali i prepustila ga stihijskom propadanju i zaboravu.
Kadrovi s fascinantnom modernističkom arhitekturom, kao i tematika vrednovanja iste o kojoj smo u više navrata pisali, ovaj film od dvadesetak minuta čine zanimljivim i u našem kontekstu.
Linkovi:
Povezani tekstovi sa portala Gradjevinarstvo.rs: