Na teritoriji Beograda nalazi više od 500 napuštenih gradilišta i skoro pola miliona nezavršenih kvadrata koji odolevaju zubu vremena.
Ilustracija (Foto: PIxabay.com)
Nerešeni imovinsko pravni odnosi ili bankrot najčešći su uzroci zbog kojih investitori prekidaju radove. Iako je pre nekoliko godina Ministarstvo za građevinarstvo i infrastrukturu naložilo lokalnim samoupravama da obrazuju komisije koje će popisati nelegalne objekte i nikada useljene kvadrate, ovaj popis je negde zapeo. Nadležnost opština 2019. godine preneta je na Gradsku građevinsku inspekciju, koja nije odgovorila na ovo pitanje.
Donošenjem različitih zakona, nadležni su pokušavali da "pritisnu" nesavesne investitore da okončaju izgradnju, ali nijedan zakon nije uspeo da im stane na put. Najsvežiji, donet početkom ove godine, Zakon o planiranju i izgradnji propisuje da građevinska dozvola prestaje da važi najkasnije posle pet godina. Sve dok se ne dobije nova na istoj lokaciji se plaća porez na imovinu, kao da je objekat u potpunosti izgrađen.
- To znači da investitor u tom roku mora da završi objekat, jer mu, u suprotnom, sleduje naplata poreza kao da je zgrada završena - objašnjavaju nadležni u resornom ministarstvu. - U slučaju da nadležni organ utvrdi da je građevinska dozvola prestala da važi, građevinski inspektor može da odobri dodatni rok od 30 do 90 dana za završetak posla, a zakonom predviđene kazne za nedovršena gradilišta su od 1,5 do tri miliona.
Jedno od najpoznatijih večitih gradilišta je zgrada poslovnog objekta na uglu Ulice kneza Miloša i Bulevara kralja Aleksandra, u samom centru grada, koja iz nepoznatih razloga, još nije otvorena. Početkom 2000. godine, zemljište je od Grada otkupila Hipo Alpe-Adrija banka i ubrzo ga preprodala investicionoj kompaniji MPC. Zgrada je bila gotovo završena, kada firma MPC objavljuje da usled rešavanja tehničkih problema ili nepostojanja dovoljnog broja zakupaca, obustavlja dalju izgradnju i opremanje enterijera zgrade. Posle više od jedne decenije od stopiranja radova, zgrada je i sada nedovršena i neuseljena.
Samo stotinak metara dalje od ove zgrade, na uglu Takovske i Kosovske ulice, u gotovo isto vreme, nikla je poslovna zgrada, koja je, po svemu sudeći, doživela istu sudbinu. Ovde je investirala Atlas grupa, kompanija iz Crne Gore, koja je još samo jedan u nizu Gordijevih arhitektonskih čvorova, koji neće skoro biti razrešen.
Napuštena višespratnica je i u Ulici despota Stefana 39, čiji vlasnici su upisani u katastru nepokretnosti. Zatim na uglu ulice Janka Cincara i Cara Dušana, ali i u Ulici Đure Đakovića. Nadležni iz opštine Stari grad ističu da su im ruke vezane jer je nadležnost od 2018. godine prešla u ruke Gradske inspekcije, i da nemaju nikakvu mogućnot da deluju.
Na uglu Bulevara kralja Aleksandra i Ulice gospodara Vučića nalazi se City skver, objekat od 9.200 kvadrata koji je izgradila firma Astra simit porodice Karić. Po fasadi i obliku podseća na zgradu sa početka Bulevara, na uglu sa Ulicom kneza Miloša. Nije otvorena zbog stečaja. Plac je zarastao u travu, a zaštitna ograda nikada nije skinuta.