Od prefabrikovanih elemenata izrađuje se više vrsta tavanica. Elementi se montiraju i sposobni su da odmah po montaži prime opterećenje. Jedna od tavanica ove vrste je “kat-20”. Izrađuje se od šljako-betonskih blokova i armirano-betonskih nosača, koji se postavljaju na osovinskom rastojanju od 50cm. U donjoj zoni nosača nalaze se dve nosive šipke armature, a u gornjoj jedna montažna šipka (sl. 3.132).
Sl. 3.132 - Poprečni presek kroz KA T-20 tavanicu
Posle montaže tavanice izlivaju se serklaži i ploče i popunjava se prostor između nosača i blokova svežim betonom. Dimenzije blokova su 20 × 44 × 25. Debljina šipki koje se ugrađuju u nosače zavisi od raspona i opterećenja tavanice, a izračunava se statički.
I ovde postoje dva tipa nosača: tip “S” nosač, koji se ne ukleštuje u serklaž, pa zato nema armature koja viri, već je skri vena u nosaču kako se ne bi povezivala sa armaturom serklaža: i tip “U”, elastično uklešten nosač kod koga armatura viri i povezuje se sa serklažom. Ovaj tip tavanice prima terete tek posle vezivanja betona u serklažu.
U tabeli 3.5 data je potrebna armatura za razne raspone i razna opterećenja za nosače tipa “S”.
Tabela 3.5 Podaci za KAT - 20 tavanicu | |||||||||
Oznaka |
Armatura |
Momenat ql2/8 |
| ||||||
400 |
450 |
500 |
550 |
600 |
700 |
800 | |||
Najveći čist otvor za odgovarajuće rebro i opterećenje | |||||||||
S1 |
3ø6 |
210 |
280 |
270 |
250 |
240 |
230 |
210 |
200 |
S2 |
2ø6+1ø8 |
270 |
320 |
300 |
290 |
270 |
260 |
240 |
230 |
S3 |
2ø6+1ø10 |
340 |
360 |
340 |
320 |
310 |
290 |
270 |
250 |
S4 |
3ø8 |
380 |
380 |
360 |
340 |
320 |
310 |
290 |
250 |
S5 |
2ø8+1ø10 |
460 |
420 |
400 |
380 |
360 |
340 |
320 |
300 |
S6 |
1ø8+2ø10 |
520 |
450 |
420 |
400 |
380 |
360 |
340 |
320 |
S7 |
3ø10 |
590 |
480 |
450 |
430 |
410 |
390 |
360 |
340 |
S8 |
3ø12 |
750 |
530 |
510 |
480 |
460 |
440 |
410 |
380 |
S9 |
3ø12+1ø14 |
830 |
- |
530 |
500 |
480 |
460 |
430 |
400 |
S10 |
1ø12+2ø14 |
915 |
- |
- |
530 |
510 |
480 |
450 |
- |
Nosači tipa “S” naležu 15cm, a nosači tipa “U” naležu 5 cm na osloncima.
Laka montažna tavanica (LMT)
Laka montažna tavanica (LMT) sastoji se od betonskih rebara sa pločom debljine 4 cm i keramičkih blokova - uložaka između gredica nosača.
Gredice-nosači izrađuju se fabrički od keramičkih kanalica sa odgovarajućom armaturom zalivenom sitnozrnim betonom. Armatura se sastoji od nosećih šipki u kanalicama (min 2 ø 7) i jedne šipke (1 ø 7,2) u gornjoj zoni nosača. Ove tri šipke su povezane spiralnom armaturom ø 4mm u prostornu rešetku.
Noseće gredice slažu se u tavanici na osovinskom rastojanju od 40 cm. Na nose će zidove gredice naležu minimum 5cm.
Između nosećih gredica postavljaju se keramički blokovi, koji sa kanalicama formiraju plafonsku ravan i, u isto vreme, služe kao oplata za armirano-betonska rebra koja se liju zajedno sa pločom (sl. 3.133).
Sl. 3.133 - Laka montažna tavanica
Ukupna visina ove međuspratne tavanice iznosi 20cm.
Iz svake gredice ispušta se armatura za 10cm radi veze sa serklažom. Najveća dužina nosača je za raspone do 6m.
Armatura za raspone veće od 3m ojačava se dodatnim šipkama (prema tabeli 3.6). Količina dodatne armature zavisi od opterećenja i raspona tavanice. Za prosto riju većeg raspona od 6m izrađuju se gredice po posebnoj porudžbini.
Tabela 3.6 | |||||
Čist otvor (cm) | Ukupno opterećenje (daN/m2) | ||||
300 | 400 | 500 | 600 | 700 | |
Dodatna atmatura za jedno rebro Fa | |||||
300 | - | - | 1ø6 | 1ø8 | 1ø10 |
330 | - | 1ø6 | 1ø8 | 2ø10 | 2ø8 |
350 | 1ø6 | 1ø8 | 1ø10 | 2ø8 | 1ø12 |
400 | 1ø6 | 1ø8 | 2ø8 | 1ø6 2ø8 |
2ø10 |
428 | 1ø8 | 1ø10 | 1ø12 | 1ø10 2ø8 |
2ø12 |
460 | 2ø6 | 2ø8 | 2ø10 | 1ø10 1ø12 |
2ø12 |
490 | 1ø10 | 2ø10 | 1ø10 2ø8 |
2ø12 | 1ø12 2ø10 |
505 | 2ø8 | 3ø8 | 1ø8 2ø10 |
1ø12 2ø10 |
3ø12 |
550 | 1ø10 1ø8 |
1ø10 1ø12 |
3ø10 | 1ø10 2ø12 |
1ø10 2ø14 |
568 | 2ø10 | 2ø12 | 1ø8 2ø12 |
3ø12 | 1ø12 2ø14 |
600 | 2ø10 | 3ø10 | 1ø10 2ø12 |
1ø10 2ø14 |
3ø14 |
Proizvedene gredice u fabrici učvršćuju se oko 14 dana, posle čega se mogu transportovati teretnim vozilima (utovar i istovar viljuškarom). Gredice se slažu i oslanjaju na drvene podmetače.
Težina gredica je 9daN/m2. Potrebno je 2,5m2 za 1m2 tavanice.
Montaža tavanice vrši se preko drvenih gredica na najvećem rastojanju 2m (sl. 3.133). Preko potpornih gredica ređaju se nosači na osovinskom razmaku 40cm. Rastojanje se obezbeđuje pomoću ulože nih blokova duž oba oslonačka zida. Pot porne gredice se oslanjaju na drvene ili metalne podupirače podbijene klinovima na podložnoj dasci.
Posle montaže svih nosača postavljaju se blokovi ispune po celoj površini. Između njih ostaje prostor za armirano-betonsko rebro.
Pre početka betoniranja treba uraditi radnu stazu i radnu skelu, oprati i očistiti tavanicu od otpadaka. Upotrebljava se beton marke BM-20.
Proces betoniranja ide upravno na pravac pružanja nosača. Prekid betoniranja mora da bude paralelan sa nosačima.
Za nosače raspona većeg od 4,5m u sredini se formira rebro za ukrućenje. Širina ovog rebra je 20cm. Armatura u njemu je 4 ø 8 ili 4 ø 10.
Po završenom betoniranju treba obezbediti vezivanje betona bar tri dana. U toku narednih sedam dana redovno polivati beton da bi dobro očvrsnuo. Drvene potpore treba zadržati 14 dana posle betoniranja.
Demontaža počinje izbijanjem klinova ispod stubova, koji se za toliko spuste zajedno sa potpornim gredicama. To omogućava demontažu celokupne potpore, deo po deo.