Iako je korišćenje snega i leda za hlađenje leti bio običaj u Švedskoj još početkom 20. veka, s pojavom električnih frižidera taj je običaj gotovo isčeznuo. Ipak, jedna kompanija u Švedskoj odlučila je oživeti taj princip i u modernom obliku iskoristiti ga za hlađenje prostora.
|
|
|
Sneg se obično skladišti ispod sloja piljevine |
Nekoliko švedskih kompanija uvidelo je priliku za razvoj poslovanja u sve većoj potrebi za velikim centralnim sistemima hlađenja. Baš kao i kod centralnih sistema grejanja na toplanu kod ovakvih sistema hlađenja koristi se mreža cevi koji povezuju više zgrada ili čak čitavu četvrt.
Ali, za razliku od sistema grejanja koji u Švedskoj često koriste otpadnu toplinu ili kogeneracijske sisteme iz najbližih industrijskih pogona, ovaj sistem za disipaciju topline koristi hladniji spremnik kao što je voda u jezeru ili moru, a cevima unutar sistema cirkuliše voda koja je hladnija od temperature unutar zatvorenog prostora.
Potrebe za velikim sustavima hlađenja imaju i pojedini industrijski procesi i energetski procesi kao što su termoelektrane, rudnici, ali i centri za skaldištenje podataka kojih je prelaskom velike većine poslovanja na internet odjednom sve više i više.
Budući da uprkos izobilju vode većina pogona ili četvrti u Švedskoj ipak nema pristup vodenim površinama koje bi mogla koristiti kao hladni spremnik, jedna kompanija odlučila je primeniti novi pristup problemu hlađenja leti, koristeći sirovinu koja je zimi dostupna u velikim količinama na severu Švedske: radi se o snegu.
Kompanija Snowpower takav je sistem hlađenja snegom ugradila u bolnicu u Sundsvalu koja koristi 60 hiljada kubnih metara skladištenog snega kojeg nameravaju koristiti za hlađenje tokom leta. Korišćenje snega ili leda za hlađenje u Švedskoj nije novost, budući da su već početkom 20. veka pojedinci i preduzeća uzimali komade leda zimi i skladištili ih ispod debelog sloja piljevine, pa bi potom leti prodavali tako sačuvan led za hlađenje namirnica.
Međutim s pojavom električnih frižidera, ova praksa je gotovo u potpunosti zamrla i tek pokušaji primene snega tokom 70-ih godina prošlog stoleća u SAD-u i Japanu delomično su je oživeli, iako se pokazalo da korišćenje snega za hlađenje nije toliko jednostavno kao što se na prvi pogled čini, mada je princip zapravo poprilično jednostavan. Prikaz načina funkcioniranja sistema hlađenja pomoću snega koji je ugrađen u bolnici u Sundsvalu prikazan ja na fotografiji ispod.
Dakle, po zimi se sneg uklonjen s ulica skladišti u spremnik koji se nalazi u blizini bolnice i prekriva se debelim slojem piljevine i otpada iz drvne industrije. Kako se sneg topi, hladna voda koja nastaje se filtrira i potom pušta da cirkuliše kroz izmenjivač toplote čija se druga strana koristi za hlađenje prostora bolnice, dok se ugrejana voda od otopljenog snega vraća u primarni spremnik snega da bi se ponovno ohladila. Bolnica u Sundsvalu inače koristi mešavinu pravog snega i onog proizvedenog topovima za sneg, iako bi idealno bilo, prema rečima direktora kompanije Snowpower da se izgradi podzemni spremnik.
Uporedne studije slučaja pokazale su da je korištenje snega za hlađenje u odnosu na klasične sisteme klimatizacije i hlađenja ima daleko manji uticaj na klimatske promene, a posebno na održanje pH vrednosti vodenih površina i njihovu fertilizaciju, i troši daleko manje energije. Ali, istovremeno za postavku sistema hlađenja snegom potrebno je daleko više materijala i on zauzima daleko veću površinu nego klasični sistem klimatizacije koji radi na principu kompresije.
