Istorijski izvori kazuju da je teritorija današnje Srbije od davnina bila povezana sa Evropom, odnosno Rimskim carstvom. Vojni put koji je išao od Beograda (Singidunum) kroz Viminacijum (kod Požarevca), preko Niša (Naisus), Sofije (Serdica) i Jedrena (Hadrijanopolis) sve do Carigrada, bio je spojen sa Ignatijevim putem (Via egnatia) preko doline Vardara. Kraj puteva se živelo, podizani su gradovi, a u njima palate.
fotografija sa iskopavanja rimskog logora u Beogradu prošle godine
O tome koje vredno blago su nam ostavile urbane kulture na teritoriji današnje Srbije, svedoče i najnovija otkrića do kojih su naši arheolozi došli u toku protekle sezone intenzivnih iskopavanja. To su pre svega:
- Feliks Romulijana (Zaječar)
- Medijana (Niš)
- Viminacijum (Požarevac)
- iskopavanja duž koridora 10 (Dimitrovgrad)
- Drenovac kod Paraćina, neolitiska metropola, lokalitet star 6.000 godina.
Trasa Via militaris - Vojni put
Tokom zaštitnih arheoloških istraživanja na trasi koridora 10, kod Dimitrovgrada, arheolozi su otkrili ostatke 2.000 godina starog antičkog rimskog puta Via militaris, a na lokalitetu Kalnica u selu Niševac jedinstven objekat u Srbiji koji datira sa početka II veka, po svoj prilici “Timacum Maius”, prva stanica od Naissusa ka Dunavu, sa očuvanim keramičkim cevima za zagrevanje, ugrađenih u zidove i pod.
Put je bio kaldrmisan, širok osam metara, sa dve trake s monumentalnim ivičnjacima. Arheolozi Miroslav Lazić (Filozofski fakultet Beograd) i Milorad Miljković (Republički zavod za zaštitu spomenika) kažu da je reč o velikom otkriću budući da se iz starih itinerera zna da je duž Morave i Nišave prolazilila trasa koja je povezivala zapadne i istočne provincije Rimske imperije.
Medijana kraj Niša
Značaj lokaliteta Medijana, ali i ulaganje Ministarstva kulture u projekat prezentacije letnjikovca cara Konstantina, potvrđen je ove jeseni kada su arheolozi pronašli nove prostorije na severozapadnom uglu vile sa peristilom, naravno, ukrašene mozaicima. Poznatim mozaicima Neptuna koji sedi i Glava krilate Meduze u kružnom medaljonu pridodato je još čak 15 kvadrata kompozicije od raznobojnih kamenčića i staklića.
- Rotonda je prečnika šest metara, istražili smo jedan njen deo i baš tu pronašli mozaik veličine 15 metara kvadratnih, sa geometrijskim i floralnim motivima za koje pretpostavljamo da bi mogli biti ljiljani - rekla nam je dr Gordana Milošević, rukovodilac projekta “Medijana”.
Više o ostala tri čitajte u Blicu.