Kao što je ovih dana čest slučaj, zbog onih koji tragaju za boljim načinom da zalepe stvari, istraživači sa Zoološkog instituta Univerziteta u Kilu u Nemačkoj su se okrenuli biologiji onih koji prkose gravitaciji hodajući po plafonima, kao što su gekoi i insekti. Ova stvorenja su poslužila kao inspiracija za novu suvu lepljivu traku koja ne samo da pokazuje impresivnu snagu vezivanja, već može i da se lepi i odlepljuje hiljadama puta, a da ne izgubi svoja lepljiva svojstva.
Tajna sposobnosti penjanja po zidovima mnogih insekata i gekoa leži u hiljadama tankih dlačica nazvanih setae koje prekrivaju njihova stopala i noge. Velika obilnost ovih dlačica udružena sa spljoštenim vrhovima koji mogu da se rašire kako bi se maksimizirao kontakt čak i sa grubim površinama, čini ih dovoljnim za Van der Valsove (Van der Waals) sile*, koje deluju na molekularnom nivou i koje su relativno slabe u odnosu na normalne hemijske veze, a one obezbeđuju potrebnu snagu lepljenja koja omogućava jurcanje duž zidova i plafona.
Ovu tehniku je istraživačka grupa, predvođena Stanislavom Gorbom, imitirala sa svojom silikonskom trakom. Oblažući traku sićušnim dlačicama sličnim seteama, stvorili su traku koju je makar dva puta teže skinuti sa površine nego ravnu traku od istog materijala. Pored toga, bioinspirisana traka ne ostavlja nikakav lepljivi trag, može da radi i pod vodom, i može se uzastopno skidati hiljadama puta ne gubeći snagu lepljenja.
Da bi ilustrovali lepljiva svojstva nove trake, zalepljen je kvardatni deo površine 20x20cm koji je uspeo da izdrži težinu jednog od članova tima dok je visio sa plafona (slika desno).
Istraživači takođe posmatraju prirodu omotača buba, zmijske kože i antiadhezivnih biljaka, kako bi pronašli inspiraciju za druge materijale.
Tim Univerziteta u Kilu predstavio je svoje pronalaske na AVS simpozijumu koji je održan u Nešvilu od 30. oktobra do 4. novembra.
* Van der Valsove sile - relativno slabe sile koje postoje između nepolarnih molekula. Eksperimenti su pokazali da veze između nepolarnih molekula mogu biti isto toliko jake kao i između polarnih. Ovu pojavu objasnio je London, te se ove sile nazivaju i Londonove disperzione sile. Disperzione sile između molekula daleko su slabije od kovalentnih veza. Nastaju zbog kretanja elektrona duž veze, pri čemu, u nekom momentu, jedna strana molekula ima veću gustinu elektrona od druge. Na taj način nastaje inducirani dipol. |
Linkovi:
